Het Agroecologie Kennis Collectief bestaat uit onderzoekers die werkzaam zijn bij verschillende instellingen. Het Collectief speelt een ondersteunende rol in het netwerk. De werkgroep zet zich in voor het versterken en verspreiden van kennis over agroecologie in Nederland (en daarbuiten). We staan zowel het netwerk als geheel als haar lidorganisaties en werkgroepen bij met het co-creëren van kennis en middelen ter ondersteuning van hun doelen, ambities en concrete acties. Het belang van context-specifieke kennis en kunde uit de boerenpraktijk en uitwisselingen van boer tot boer staan hierin centraal, alsook het voeren van kennisdialogen met anderen om te komen tot collectieve acties.
Er is een verscheidenheid aan onderzoekers verbonden aan deze werkgroep, allen met uiteenlopende achtergronden, vaardigheden, ervaringen en kennis. Zo zijn er onder andere onderzoekers betrokken die verbonden zijn aan de Vrije Universiteit. Universiteit van Amsterdam, Amsterdam, Wageningen University & Research, Universiteit Twente, Rijksuniversiteit Groningen, Copernicus Instituut voor Duurzame Ontwikkeling van de Universiteit Utrecht, Transnational Institute, freelance onderzoekers en een aantal van onze agroecologische boeren zelf.
Deze tekst is in ontwikkeling en is bedoeld om vruchtbare samenwerking tussen boeren(organisaties),
onderzoekers en sociale bewegingen te bevorderen. Het beoogde eindproduct is een publicatie van
Toekomstboeren met principes voor een betere samenwerking. De tekst is tot stand gekomen door
de ervaring van de onderzoeksprojecten waarin Toekomstboeren in heeft meegedaan. Verder zijn
zowel wetenschappers als leden van Toekomstboeren geraadpleegd, individueel, via een enquête, via
boer-wetenschapper bijeenkomsten en op de Agroecologie Conferentie.
1) Co-creatie
Wij pleiten voor volwaardige deelname van boeren(organisaties) aan onderzoek, projecten en acties.
Dit houdt in dat boeren betrokken worden bij de probleemstelling, proces en het bedenken van
mogelijke oplossingen en om meer in te zetten op lange termijn samenwerkingen.
2) Reciprociteit
Als boeren produceren wij nieuwe kennis en krijgen we voortdurend met nieuwe vragen te maken.
Wij pleiten ervoor dat in projecten met externe financiering boerenorganisaties als gelijkwaardige
partner meedoen en dat daarvoor ook gebudgetteerd wordt. Het houdt ook in, dat bij interviews,
boer(inn)en een vergoeding krijgen voor hun tijd en bijdrage. Dit kan in de vorm van geld, of
bijvoorbeeld door een aantal uren te helpen op de boerderij.
3) Diversiteit
Boer(inn)en zijn niet allemaal hetzelfde. Er zijn verschillen tussen boeren en boerinnen, opvolgers en
eerste generatie boeren, maatschap/VOF/vereniging/coöperatie deelnemers, medewerkers en
vrijwilligers, middelgrote en kleine boerenbedrijven en meer. Iedereen heeft andere kennis en visies
op basis van zijn/haar positie in de samenleving. Wij pleiten voor diversiteit als een centraal principe
bij de ontwikkeling van kennis, technologieën en innovaties.
4) Autonomie en duurzaamheid
Veel innovatieve landbouwpraktijken maken boeren afhankelijk van externe kennis en hulpbronnen.
Afhankelijkheid kan boeren in het nauw drijven omdat ze steeds nieuwe inputs moeten kopen die
vaak duurder worden terwijl de prijs van hun eigen producten vaak daalt.
We pleiten daarom om in te zetten op meer lokale kennis en hulpbronnen en uit te gaan van het
‘niet schaden’ principe. Hoe kunnen we zorgen dat technieken en innovaties ons niet afhankelijk(er)
maken van externe financiers en dat ze geen schade toebrengen aan ecologie en gemeenschap. Ook
willen we kijken hoe we fossielvrije opties in kunnen zetten voor het aandrijven van de machines
zonder daar schulden voor te hoeven maken of mensen of de natuur elders uit te buiten.
5) Vrije toegang
Bij de verspreiding van kennis, technologieën en innovatie wordt winst vaak boven toegankelijkheid
geplaatst. Dit geldt voor patenten op innovaties maar ook voor uitkomsten van wetenschappelijk
onderzoek in dure tijdschriften. We pleiten voor vrije toegankelijkheid van kennis, innovaties en
technologieën. Dit houdt in dat er gewerkt wordt met open access en dat uitkomsten voor praktijk
makkelijk te vinden zijn.
Voel je je verbonden met onze visie op agroecologie en de rol van kennis en onderzoek daarin, en wil je bijdragen aan agroecologisch(e) kennis en onderzoek? Voel je dan vrij om contact op te nemen via info@agroecologie.nl.